
04.ระเบียบและพิธีในการถวายสังฆทาน
1.หลักสำคัญของการถวายทานเป็นการสงฆ์มีอยู่ว่า
ต้องตั้งใจถวายเป็นสงฆ์จริงๆ อย่าเห็นแก่หน้าบุคคบลผู้รับว่า
เป็นภิกษุ หรือสามเณร เป็นพระสังฆเถระหรือพระอันดับ ถ้ามิเช่นนั้น
แล้วจะเป็นเหตุให้จิตใจไขว้เขว เกิดความยินดียินร้าย ไปตามบุคคลผู้รับ
ซึ่งจะเสียพิธีสังฆทานไป ควรทำใจว่าผู้รับจะเป็นบุคคลชนิดใดก็ตาม
เมื่อเป็นผู้รับในนามของสงฆ์ ซึ่งสงฆ์จัดมา หรือเป็นผู้มาถึงเฉพาะหน้าในขณะ
ตั้งใจถวายสงฆ์แล้ว ก็ถวายทานนั้นๆ อุทิศให้เป็นสงฆ์จริงๆ
2. เตรียมทานวัตถุที่ต้องการถวายให้เสร็จเรียบร้อย ตามศรัทธา
และทันเวลาถวาย ถ้าเป็นภัตตาหาร จีวร และคิลานเภสัช ซึ่งเป็นวัตถุ
ที่ยกประเคนได้ จะเป็นของถวายเนื่องด้วยกาลหรือไม่ก็ตาม ต้องจัดให้
ถูกต้องตามทานนั้นๆ แต่ถ้าเป็นเสนาสนะ หรือเครื่องเสนาสนะ
ซึ่งต้องก่อสร้างกับที่ เป็นของใหญ่ ที่ติดที่ ก็ต้องเตรียมความพร้อมพอสมควร
3.เผดียงสงฆ์ คือแจ้งความประสงค์ที่จะถวายทานนั้นๆ ให้สงฆ์ได้ทราบ
ถ้าเป็นภัตตาหาร หรือจีวร หรือคิลานเภสัช ซึ่งมีจำนวนจำกัด ไม่ทั่วไปแก่สงฆ์
ทุกรูปในวัด ก็ขอให้เจ้าอธิการสงฆ์ โดยเฉพาะเจ้าอาวาส จัดพระสงฆ์ผู้รับให้
ตามจำนวนที่ต้องการ และนัดแนะสถานที่กับกำหนดเวลาให้เรียบร้อย
ถ้าเป็นเสนาสนะ หรือเครื่องเสนาสนะ ซึ่งปกติจะต้องก่อสร้างภายในวัดอยู่แล้ว
ก็ขอผู้แทนสงฆ์ตามจำนวนที่ต้องการ โดยใช้ สถานที่บริเวณ
ที่ตั้งเสนาสนะนั้นเป็นสถานที่รับ
4. ในการถวายทานนั้น ถ้ามีพิธีอื่นประกอบด้วย
ก็เป็นเรื่องของพิธีแต่ละอย่างๆ ไปเฉพาะพิธีถวายทานเมื่อถึงกำหนด
พึงดำเนินพิธีดังนี้
ก. จุดธูปเทียนหน้าที่บูชาพระ ถ้ามีตั้งอยู่ด้วย
ข. อาราธนาศีล และรับศีล
ค. ประนมมือกล่าวว่าคำถวายทานนั้นๆ ตามแบบ ในการกล่าวคำถวายทานนี้
ทุกครั้งต้องตั้งนะโม 3 จบ
ถ้าถวายรวมกันมากคน ควรว่านะโมพร้อมกันก่อนแล้วหัวหน้ากล่าวนำคำถวาย
ให้ผู้อื่นว่าตามเป็นคำๆ ทั้งบาลีและคำแปลจนจบ แต่คำแปลในบางกรณีที่มี
คำถวายบาลียืดยาว จะละเว้นไม่กล่าวก็ได้ ต่อจากนั้นถ้า
เป็นของควรประเคนก็ประเคน จะประเคนสิ่งของประเภทอาหารแต่เที่ยง
แล้วไปไม่ได้
อนึ่ง เสนาสนะหรือวัตถุที่ใหญ่โต ไม่สามารถจะยกประเคนได้ ถ้าประสงค์
จะประเคน ใช้น้ำหลั่งบนหัตถ์ของสงฆ์ผู้เป็นประธานในพิธี ก็ถือว่าได้ประเคนแล้ว
5. พระสงฆ์ที่ได้รับอาราธนา เพื่อรับสังฆทานตามธรรมเนียมของทานนั้นๆ แล้ว
ในขณะที่กล่าวคำถวายทานประนมมือเป็นอาการแสดงถึงการรับทานโดยเคารพ
เมื่อกล่าวคำถวายจบแล้วเปลงวาจา สาธุ พร้อมกัน
เมื่อเสร็จการประเคนแล้ว พึงอนุโมทนา แล้วกราบ 3 ครั้ง เป็นเสร็จพิธี


|